Somalılar termik santralin yarattığı hava kirliliğine tepki gösterdi: “Tesis, çevreye uyum yükümlülüklerini yerine getirmemekte”

Soma Termik Santrali’nin yakınında yaşayan bölge halkı, santralin etraf kirliliğine yol açtığı için gerekli tedbirlerin alınmasını talep etti.

Manisa’nın Soma ilçesi İstasyon, Erata, Gediz, Yosun mahallesi sakinleri, şunları söyledi:

“-Gözlerimizi tozdan açamıyoruz. Şu otomobilimizin haline bakın. Ya eski günlere dönelim, gaz lambalarıyla duralım ya da buna bir deva bulunsun.

-Toplamda 150 liralık elektrik yakıyoruz 700-800 lira fatura ödüyoruz. Cebini dolduranlar dolduruyor, tozunu külünü biz çekiyoruz.

-Biz dışarı çıkamıyoruz. Bizler camlarımızı açamıyoruz, balkonlarımız is üzere, kül. Biz bütün bunlardan şikayetçiyiz. Konutlarımızın önünü yıkasak ne olacak, balkonlarımızı yıkasak ne olacak? Devamlı kül, otomobillerin üstünden aşikardır. Tedbirini alsalar daha güzel olacak bizim sıhhatimiz için. Bizler Soma’ya geldik mi hasta oluyoruz. Nefes darlığı için çok sıkıntı. Ben de astım bronşit var, nefes alamıyorum dışarı çıktığım vakit. Herkes için sıkıntı, hasta olanlar için daha sıkıntı. Ben tıpkı vakitte KOAH hastasıyım. Ben açık dışarı çıktığım vakit nefes alamıyorum. Soma’da doğan çocukların hepsi astım hastası. Daima olarak doktora, bilhassa göğüs hastalıkları uzmanına gitmek zorunda kalıyoruz.

“DIŞARIYA ÇAMAŞIR ADAMIYORUZ” 

– Mahallenin bir sürü sorunu var. Bu kül bizi perişan etti. Hanımlar dışarıya çamaşır asamıyor. Rastgele bir süreç yapılamıyor. Yağmur suyu kanallarımız bu külün yüzünden doluyor. Biz bu bacanın yüzünden yıllardır beri çekiyoruz.

– Camlarımızı kapılarımızı açamıyoruz. Çamaşırlarımızı bile serdikten sonra toz silkeleyip duruyoruz.

– Sularımız bile beton üzere donuyor, aktırmıyor. Paklık lazım. Dışarı çıktığımızda gözlerimize doluyor. Külden o kadar şikayetçiyiz. Santral kapansın demiyoruz, buradan ekmek yiyorlar. Küle bir deva bulsunlar. Her şeyin dermanı var. Filtre mi takacaklar, ne yapacaklar onlar daha âlâ biliyor. İki bilgisiz bayan ne bilsin. Bronşit olanlar var, kimse kapıya çıkamıyor tozdan. Santral de kapanmasın, elektrik üretiyor.

– Bu otomobilin camına bunu yapan, bizim ciğerimize ne yapmaz? Buna bir tahlil bulunması gerekir. Santralin kent göbeğinde olmaması gerekirdi. Daha 5 kilometre daha ötede olabilirdi. Bu santral kapanırsa biz memnuniyet duyarız. Tedbir olarak kentin göbeğinde bu santral olmaz.”

– Herkes hasta, durmadan doktora gidiyorum göğüs hastanesine. Biz 40 yıldır buradayız, bu sıkıntıyı her gün çekiyoruz. Ne yapacağımızı şaşırdık.”

“TESİS ETRAFA AHENK YÜKÜMLÜLÜKLERİNİ YERİNE GETİRMİYOR”

Cumhuriyet Halk Partisi Manisa Milletvekili Ahmet Vehbi Bakırlıoğlu, santralin üzerine düşen sorumlulukları yerine getirmediğini, hava gazı filtresi takmadığını ve etrafa ahenk yükümlülüklerini ihlal ettiğini belirterek şunları söz etti:

“Manisa’nın Soma ilçesindeki Soma Termik Santrali, 2015 yılında özelleştirilmiştir. Özelleştirme sırasında hava gazı filtresi takma zaruriliği getirilmiş, lakin daha sonra bu mecburilik kaldırılmıştır. Santrale 2027 yılına kadar süreksiz ruhsat verilmiş olup, şu anda hava gazı filtresi takmadan çalışmaya devam etmektedir. Bu durum, bölgede yaşayan yüz binlerce Manisalı, Somalı, Akhisarlı ve Kırkağaçlı’nın yıllardır zehirli hava solumasına neden olmaktadır. Bilhassa üst teneffüs yolu hastalıkları, astım, bronşit ve kanser olaylarında önemli artış yaşanmaktadır. Ne yazık ki hava kalitesini ölçen imaller yetersizdir. Tesis, etrafa ahenk yükümlülüklerini yerine getirmemekte fakat teşviklerle desteklenmeye devam etmektedir.

Sayıştay raporlarına nazaran, 2023 yılında bu tesisin Türkiye Kömür İşletmeleri’ne (TKİ) olan kömür borcu 3 milyar 200 milyonu geçmiş durumdadır. Şimdiki borcun ise 10 milyar lirayı aştığı belirtilmektedir. Firma, hava kirliliğine neden olurken TKİ’ye olan borcunu ve devlete olan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir. Buna karşın, yılbaşından evvel yapılan bir yasal düzenleme ile yerli kömürle çalışan termik santrallere elektriğin alım garantisi verilmiş ve piyasa fiyatlarının üzerinde alım yapılması kararlaştırılmıştır.”

“TERMİK SANTRAL NEDENİYLE HAVA KİRLİLİĞİ YAŞANMAKTA”

Soma Belediye Başkanı Sercan Okur ise santralin 2015 yılında özelleştirilmesinden bu yana pek çok teşvik aldığını lakin filtre zorunluluğunu yerine getirmediğini söz ederek şöyle konuştu:

“2020 yılında santral, Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi ile mühürlenmiş lakin sıcak su işletmesi nedeniyle 2027 yılına kadar çalışmasına müsaade verilmiştir. Ne yazık ki, santral Somalı vatandaşları zehirlemeye devam etmektedir. Soma’da termik santral nedeniyle hava kirliliği yaşanmakta ve vatandaşlar kanser, KOAH üzere hastalıklara yakalanmaktadır. Çocuklar astımlı ve bronşitli doğmaktadır. Somalı vatandaşlar olarak pak hava hakkının gasp edilmesini istememekte ve yetkililerden hava kirliliğine bir an evvel son verilmesini talep etmektedirler.”

Soma Termik Santrali, 13 Ocak 2015 tarihinde Özelleştirme Yönetimi Başkanlığı tarafından ihaleye çıkarılmış ve Konya Şeker Sanayi Ticaret Anonim Şirketi tarafından 685,5 milyon dolarlık teklifle satın alınmıştı.