Verem hastalığında erken tanı hayat kurtarır: Tedavi edilmediğinde ölümcül olabilir!
Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Kısmı Lideri Doç. Dr. Pınar Yıldız, 5-12 Ocak ‘Verem Eğitimi ve Farkındalık Haftası’ münasebetiyle verem (tüberküloz) hastalığın belirtileri, bulaşma yolları ve tedavi süreçleri hakkında bilgilendirmede bulundu. Verem hastalığının global ölçekte hala önemli bir halk sıhhati sorunu olmaya devam ettiğini belirten Doç. Dr. Yıldız, “Ancak, erken teşhis, tesirli tedavi ve gözetici tedbirlerle veremin yayılması önlenebilir ve hastalık büsbütün tedavi edilebilir” dedi.
“DÜNYADA HER YIL MİLYONLARCA İNSANIN SIHHATİNİ TEHDİT EDİYOR”
Hastalığa ‘mycobacterium tuberculosis’ isimli bakterinin neden olduğunu söz eden Doç. Dr. Yıldız, “Başta akciğerleri etkileyen, fakat başka organlara da yayılabilen bulaşıcı bir hastalıktır. Tedavi edilmediğinde ölümcül olabilen verem, dünyada her yıl milyonlarca insanın sıhhatini tehdit etmektedir. Hastalık çoklukla hava yoluyla bulaşır. Tedavi edilmemiş etkin tüberküloz hastalarının öksürmesi, hapşırması ya da konuşması sırasında havaya yayılan mikroskobik damlacıkların solunması, bakterinin diğer bireylere bulaşmasına neden olur” biçiminde konuştu. Her temasın hastalığa yol açmayacağına dikkat çeken Yıldız, “Kişinin bağışıklık sistemi güçlü olduğu sürece bakteri bedende uyku halinde kalabilir. Bu durum latent tüberküloz enfeksiyonu olarak isimlendirilir ve hastalık bulaşıcı değildir. Fakat, bağışıklık sistemi zayıfladığında verem faal hale gelebilir” tabirlerine yer verdi. Hastalığın uzun periyodik ve kapalı ortamda hasta bir bireyle temas eden şahıslar ortasında yayıldığını bildiren Yıldız, “Özellikle kalabalık ömür alanlarında bulunan bireyler risk altındadır. Ailesinde yahut etrafında verem hastası olanlar, bağışıklık sistemi zayıflamış bireyler (HIV/AIDS hastaları, kanser tedavisi görenler, diyabet hastaları), beslenme yetersizliği yaşayanlar, sigara ve alkol kullananlar, yaşlılar ve çocukları risk faktörleri ortasında sıralayabiliriz” dedi.
“SİNSİ İLERLEYEN BİR HASTALIKTIR”
Veremin sinsi ilerleyen bir hastalık olduğunu ve belirtilerinin vakit içinde şiddetlenebildiğine işaret eden Doç. Dr. Yıldız, “3 hafta yahut daha uzun süren öksürük, veremin en temel belirtisidir. Bu öksürük balgamlı olabilir ve ilerleyen devirlerde kanlı balgam görülmesi mümkündür. Başka belirtiler de gece terlemeleri, iştahsızlık ve kilo kaybı, halsizlik ve yorgunluk, göğüs ağrısı ve nefes darlığı, ateş ve titremedir. Bu belirtileri gösteren şahısların gecikmeden bir sıhhat kuruluşuna başvurmaları, hastalığın erken teşhisinde büyük rol oynar” biçiminde konuştu.
“TAMAMEN TEDAVİ EDİLEBİLEN BİR HASTALIKTIR”
Veremin büsbütün tedavi edilebilen bir hastalık olduğunu vurgulayan Yıldız, “Genellikle en az 6 ay süren ve birden fazla ilacın sistemli olarak kullanıldığı bir süreçtir. Tedaviye erken başlamak ve ilaçları sistemli kullanmak, hastalığın düzgünleşmesini sağlar ve hastalığın diğerlerine bulaşmasını maniler. Fakat, tedavi süreci disiplin gerektirir. İlaçların sistemsiz kullanımı yahut tedavinin yarım bırakılması, verem bakterisinin ilaçlara karşı direnç geliştirmesine neden olabilir. Bu durumda hastalık daha sıkıntı tedavi edilir ve toplum için daha büyük bir tehdit haline gelir” dedi. Yıldız, hastalıktan korunmak için alınması gereken tedbirlerle ilgili, “BCG (verem) aşısı, çocukları veremden koruyan en tesirli yollardan biridir. Hastalarla yakın temastan kaçınmak, bulaşma riskini azaltır. Hayat alanlarının sistemli havalandırılması, verem mikrobunun yayılmasını maniler. Beslenmeye dikkat etmek ve bağışıklık sistemini güçlendirmek, hastalığa yakalanma riskini azaltır. Hasta bireylerin tedavi süreçlerine eksiksiz ahenk göstermesi, toplum sıhhatini korumak açısından kritik önemdedir” dedi.
ÜLKEMİZDE VEREMLE MÜCADELE
Ülkemizde, veremle çabada değerli adımlar atıldığına dikkat çeken Doç. Dr. Yıldız, “Sağlık Bakanlığı tarafından yürütülen Verem Savaşı Dairesi Başkanlığı ve verem savaş dispanserleri, veremin erken tanısı, tedavisi ve hastaların takibi konusunda hizmet vermektedir. Türkiye’de verem tedavisi ve ilaçlar devlet tarafından fiyatsız olarak sunulmaktadır. Ayrıyeten, risk kümelerine yönelik tarama programları ve eğitim çalışmaları düzenlenmektedir” tabirlerine yer verdi.
TOPLUM OLARAK ÜSTÜMÜZE DÜŞEN GÖREVLER
“Veremle uğraşta toplumun her bireyine misyon düşmektedir” diyen Doç. Dr. Pınar Yıldız sözlerini şöyle tamamladı:
“Bu uğraşta şuurlu olmak, hastalığın belirtilerini tanımak ve sıhhat denetimlerini aksatmamak büyük değer taşır. Bilhassa yakın etrafımızda verem hastası varsa, onların tedavi süreçlerine dayanak olmak, toplum sıhhatinin korunmasına katkı sağlar. Bu hafta vesilesiyle, tüm vatandaşlarımızı verem konusunda daha şuurlu olmaya, belirtileri dikkate almaya ve sıhhat denetimlerini ihmal etmemeye davet ediyorum. Verem tedavi edilebilir lakin erken teşhis hayat kurtarır. Sağlıklı bir gelecek için el ele vererek veremi yenebiliriz.”
