Araştırmacılar, uzun vakittir 5 bin 300 ila 3 bin 300 yıl evvel var olan İndus Vadisi Uygarlığı’na ilişkin antik bir yazıyı çözmeye çalışıyorlar.
Güney Asya’nın kuzeybatı kesitlerinde M.Ö. 2600 ile M.Ö. 1900 yılları ortasında varlığını sürdüren uygarlık, günümüz Pakistan, kuzeybatı Hindistan ve kuzeydoğu Afganistan’ının büyük bölümünü kapsıyordu.
İndus Vadisi Uygarlığı’ndan insanların işaret ve sembollerden oluşan eski bir yazı, bilim beşerlerine dünyanın en eski kentsel toplumlarından biri hakkında kıymetli bir fikir verebilir, lakin kimse resmi olarak bunu çözemedi.
Bilgisayar bilimcisi Rajesh PN Rao’ya nazaran, çoğunlukla Hindistan’dan ya da Hindistan doğumlu olan ve kendini şifre çözücü ilan eden bireylerden yazıyı çözdüklerine dair çok sayıda e-posta alıyor.
“Çözdüklerini ve ‘davanın kapandığını’ sav ediyorlar” diyen PN Rao, fakat bu yanıtların senaryo hakkındaki temel gerçekleri göz arkası ettiğini söylüyor.
Hindistan’ın Tamil Nadu eyaletinin başbakanı MK Stalin, şifreyi çözme uğraşlarını desteklemek emeliyle, antik şifreyi çözenlere 1 milyon dolar ödül verileceğini açıkladı.
MK Stalin, “Yazıyı arkeoloji uzmanlarını tatmin edecek formda çözen kişi ya da kuruluşlara 1 milyon dolar nakit ödül verileceğini duyuruyorum” diye konuştu.
İNDUS VADİSİ UYGARLIĞI
Yeni bir çalışma, yazıdaki semboller ile eski Tamil çanak çömleklerinde bulunanlar ortasında kıymetli benzerlikler olduğunu öne sürdükten sonra geldi. Harappan olarak da bilinen İndus Vadisi Uygarlığı, bölgede keşfedilen yaklaşık 2 bin yerleşim yeri ile duvarlı ve tuğlalı kentlerde yaşayan çiftçiler ve tüccarlardan oluşuyordu.
Kalıntıları 1920’lerde İngiliz ve Hintli arkeologlar tarafından keşfedildiğinde geride hiçbir kıtlık ya da savaş izi bırakmayan uygarlığın neden ve nasıl süratle çöktüğü bilinmemektedir. Lakin lisan, inançlar ve uygarlığın nasıl yapılandırıldığı üzere öbür kıymetli sırların hepsinin işaret ve sembollerin yazısının arkasında gizli olduğu düşünülmektedir.
Çömlekler, tabletler ve taş mühürler üzere çeşitli objeler üzerinde bulunan yaklaşık 4 bin yazı bulunmaktadır. Her bir yazıda ortalama beş işaret ya da sembol bulunuyor ve uzun metinler yok.
Yazıyı taşıyan kare mühürlerin birçoklarında yazı mührün üst kısmında yer alır ve ortada bir hayvan motifi, ekseriyetle tek boynuzlu at, yanında da bir obje bulunuyor.
Araştırmacılar taş mühürlerde ya da öteki objelerde bulunan işaretlerin hiçbirine cevap bulamadı. Kimileri bunun erken Brahmi yazıları, Dravidya ve Hint-Aryan lisanları yahut dini, manevî yahut büyülü bir mana yahut yazıt içeren erken Hindu kutsal yazılarıyla kontaklı olabileceğine inanıyor.
DİNİ YA DA MANEVÎ BİR ŞEYE İŞARET ETMİYOR
Bazıları ise senaryonun siyasi ya da dini sembollerden oluştuğunu düşünüyor.
Bilgisayar bilimcisi Rao, senaryoyu çözmeye çalışan teorilerin bir birçoklarının, senaryonun nerede bulunduğunu göz gerisi ettiğini belirtiyor.
İşaret ve sembollerden oluşan desenin, öncelikle ticarette kullanılan taş mühürler üzerinde bulunduğu söz edildi. Bu nedenle Rao, bunların dini ya da manevî bir şeye işaret ettiğine inanmıyor.
Sembollerin çözülebilecek öbür bir lisana çevirisini gösteren hiçbir eser bulunamadı.
