26 yıl geçti, acılar unutulmadı… İzmit’ten Gölcük’e 18 km’lik yürüyüş yaptılar…

İzmit kent merkezinde yapılan yürüyüş ve basın açıklamasının akabinde zelzelenin 26. yılı hasebiyle 26 mühendis, mimar, şehir plancısı ve akademik oda başkanı İzmit’ten depremin merkez üssü Gölcük’e 18 km’lik yürüyüş başlattı.
Kent merkezinde yapılan basın açıklamasını TMMOB Kocaeli İKK Sekreteri Mehmet Ali Elma okudu.
Açıklamada resmi sayılara nazaran 18.373 yurttaşın hayatını kaybettiği başta İzmit, Yalova ve Adapazarı olmak üzere Doğu Marmara’nın tamamını etkileyen 7,4 büyüklüğündeki 17 Ağustos Depremi’nin, gerekli önlemler alınmadığında doğal afetlerin toplumsal felaketlere dönüşebildiğinin en acı örneği olduğu vurgulandı.

“BİLİMSEL RAPORLAR GÖZ GERİSİ EDİLDİ”

Bilim ve meslek çevrelerince ortaya konan risk ve afet idaresine ait görüşlere, alınması gerekli tedbirlere dikkat çeken raporlara prestij edilmediği belirtilen açıklamada “Yıllar süren çalışma ve raporlar göz arkası edilmiştir. Bu ihmal ve umursamazlık nedeniyle yıllar içinde yaşanan felaketlerde binlerce insanımız hayatını kaybetmiştir. Ülke tarihimiz adeta bu ihmallerin tarihi haline dönüşmüş durumdadır. Büyük Marmara Zelzelesinin akabinde, 2003’te Bingöl’de, 2011 Van’da, 2020’de Elâzığ-Sivrice ve İzmir’de ve 11 vilayetimizi etkileyen 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş ve 20 Şubat 2023 Hatay zelzeleleri ne yazık ki bu ihmalin en ağır sonuçları olmuştur.Marmara Sarsıntısından almamız gereken en büyük ders, coğrafik riskler göz arkası edilerek kurulan kentlerin, plansız-çarpık kentleşmenin ve mühendislik hizmeti almayan yapıların yurttaşlar için büyük bir tehdit olduğudur. Fakat bu ders alınmamıştır.

6306 sayılı yasa kapsamında Bakanlıkça resen belirlenebilen Rezerv yapı alanı uygulamasıyla; milyonlarca yurttaşımız hem yerinden edilmekte hem de teminatsız konutlarda yaşamaya mahkûm edilmektedir. Bu açıkça keyfi ve plansız bir uygulamadır. Kar hırsıyla kentin kıymetli yerlerine, zeytinliklerine rezerv alan kararı çıkarılarak verilen imar müsaadeleri, coğrafik riskler göz gerisi edilerek kurulan kentler, plansız-çarpık kentleşme ve mühendislik hizmeti almayan yapılar yurttaşlar için büyük bir tehdittir” tabirleri yer aldı.

GÜVENLİ YAPILAŞMA İÇİN ÇAĞRI

Devletin asli vazifesinin tabiat kaynaklı afetlerin oluşturacağı ziyanı en aza indirmek olduğu vurgulanan açıklamada “Bunu sağlamak, temel ömür hakkının korunması için gereklidir. Kentlerde yapıların yer seçimlerinden başlanarak; üretilen yapıların tüm basamaklarında kamusal kontrolün sağlanması gereklidir. Sarsıntılar başta olmak üzere, afetlere karşı bütünlüklü, sağlıklı, insanca bir hayat ve etraf için, ülkemizin yeni büyük toplumsal afetler, toplumsal yıkımlar yaşamaması için gereken tedbirlerin acilen alınmasını, yapı kontrolü uygulamasını yönlendiren kararlar ve ilgili tüm mevzuatın, TMMOB ve bağlı odalar, üniversiteler ve ilgili kesitlerin iştirakiyle düzenlenmesi gerektiğini bir kere daha vurguluyoruz.
Güvenli yapılaşmanın sağlanması ve tüm bu süreçlerin sağlıklı işletilebilmesi için meslek odalarının sürece faal iştirakini sağlayacak yeni bir planlama, tasarım, üretim ve kontrol süreci modeli derhal benimsenmelidir” diye belirtildi.

Depreme dirençli kentler için yapılması gerekenler ise şu biçimde tabir edildi:

-Kentsel rant için değil, sarsıntıya hazırlıklı kentler kurabilmek için imar planları oluşturulmalı, parsel bazında yapılan imar tadilatları ile ormanlık alanlar ve su havzaları dere yataklarıyla birlikte yapılaşmaya açılmamalıdır.

-Deprem Şurası, Ulusal Zelzele Kurulu üzere oluşumlar kesinlikle devreye sokulmalıdır. Büyük beklentilerle hazırlanan Ulusal Zelzele Stratejisi ve Hareket Planının gerekleri yerine getirilerek; Türkiye’deki bina envanteri çıkarılmalı, mevcut yapılar hasar görebilirlikleri ve riskleri temel alınarak gruplandırılmalıdır.

-26 yıl evvelki acıları yine yaşamamamız için ülke olarak sarsıntıya hazırlıklı olmamız gerekiyor. Zelzeleye hazırlıklı olmak için de bilimin, tekniğin ve tabiatın sesine kulak vermemiz gerekiyor.